Om optimaal te kunnen functioneren is een onberispelijke spijsvertering van fundamenteel belang. Twee zaken zijn hierbij zeer belangrijk:
- De maag moet voldoende spijsverteringssappen (maagzuur) produceren om de voeding te kunnen verteren.
- De darmen moeten alle noodzakelijke voedingsstoffen goed kunnen opnemen.
Meer dan de helft van de chronischevermoeidheidspatiënten heeft spijsverteringsproblemen. De problemen kunnen verschillende oorzaken hebben:
– Een onevenwicht in de darmflora (een teveel aan slechte en een tekort aan goede bacteriën). Via een stoelgangonderzoek kun je de zien in hoeverre er een tekort is aan goede bacteriën. Een onevenwicht in de darmflora kun je aanpakken door veel vezels te eten (een mediterraan dieet met veel groenten, fruit, avocado en volkorenproducten), en door probiotica en prebiotica (als voeding voor de darmbacteriën) als supplement in te nemen.
– Een intolerantie voor bepaalde voedingsmiddelen. Voedingsintoleranties zijn een van de belangrijkste oorzaken van vermoeidheidsproblemen. De meest voorkomende voedingsintolerantie is die voor gluten (voornamelijk tarwe, rogge en gerst bevatten veel gluten), maar er zijn ook veel mensen die slecht reageren op melkproducten, suiker, alcohol en koffie. Als je vermoedt dat je een intolerantie hebt voor een bepaald soort voedingsmiddel, dan is het verstandig om dat gedurende twee maanden uit je dieet te weren en te zien of de symptomen verbeteren (langer dan twee maanden heeft geen zin; als je na die tijd geen verschil merkt, zal er ook na langere tijd niets veranderen). Als je merkt dat bepaalde voedingsmiddelen inderdaad een probleem zijn, zal de verbetering vrij snel opvallen: je zult minder last hebben van gasvorming, minder krampen hebben, een minder opgeblazen gevoel en je stoelgang zal normaal worden. Na vier tot zes maanden mag je proberen de voedingsmiddelen in beperkte mate weer op te nemen in je dagelijkse dieet, maar als je merkt dat de symptomen terugkeren, raad ik je aan de producten waarvoor je een intolerantie hebt, levenslang uit je voedingspakket te schrappen.
– Verhoogde darmpermeabiliteit (leaky gut) ligt zeer vaak aan de basis van vermoeidheid. Verhoogde darmpermeabiliteit is een aandoening waarbij de darmwand ‘lek’ is, zodat allerlei stoffen vanuit de darm in het bloed terechtkomen. Deze ongewenste stoffen belasten de lever, veroorzaken spierpijnen en vermoeidheid. Een gezonde darmwand neemt alleen de voedingsstoffen op die je nodig hebt, een lekkende darm vermindert de opname ervan. Verhoogde darmpermeabiliteit wordt veroorzaakt door een voedingsintolerantie (vaak een intolerantie voor gluten), door ongezonde voeding met veel suikers of door het gebruik van antibiotica in combinatie met ontstekingsremmers. Je kunt het behandelen door je dieet grondig te veranderen: producten waarvoor je intolerant bent weren, probiotica innemen, je darmslijmvliezen versterken door een supplement met het aminozuur glutamine en extra verteringsenzymen innemen.
– Parasieten, zoals candida albicans (een gist) kunnen vermoeidheid in de hand werken. Je kunt ze opsporen via een bloed- en stoelgangonderzoek. Je kunt ze elimineren door het innemen van het medicijn nystatine. Een stoelgangonderzoek kan ook duidelijkheid brengen bij eventuele verteringsproblemen. Als er specifieke verteringsproblemen zijn, kun je de vertering stimuleren door het innemen van extra verteringsenzymen en je kunt de darmslijmvliezen versterken door extra glutamine in te nemen, net zoals bij verhoogde darmpermeabiliteit .
– Veel mensen met vermoeidheidsproblemen hebben een slecht werkende lever. Dat kan reeds het gevolg zijn van het slikken van overmatig veel medicatie voor de verschillende symptomen waarmee vermoeidheid gepaard kan gaan. Onrechtstreeks kan de klassieke medicatie die artsen voorschrijven bij vermoeidheidsproblemen en fibromyalgie als gevolg hebben dat je lichaam niet voldoende meer ontgift. Er zijn voedingsproducten die de leverfunctie opmerkelijk verbeteren en de ontgifting stimuleren (broccoli, artisjok). Een aantal specifieke supplementen hebben dezelfde eigenschappen (liponzuur, sylimarine).